Przyroda

Gmina Ostróda położona jest w granicach trzech regionów fizyczno-geograficznych: Pojezierza Iławskiego, Garbu Lubawskiego i Doliny Drwęcy. Cechuje ją zróżnicowana rzeźba terenu oraz wyjątkowo malowniczy krajobraz. Choć teren zdominowany jest przez użytki rolne, występują tu również kompleksy leśne, a także jeziora i rzeki połączone systemem kanałów. Gmina położona jest w dorzeczu Drwęcy, a jej dopływami są rzeki: Grabiczka, Dylewska, Poburzanka, Gizela. Ważny szlak wodny stanowi również Kanał Elbląski, łączący Drwęcę z jeziorem Druzno. Do największych jezior należą: Jezioro Drwęckie, Szeląg Wielki, Pauzeńskie, Ornowskie, Gugowo, Ostrowin i Lichtajny. Największym wzniesieniem jest zaś Góra Dylewska o wysokości 312 m n.p.m.

Celem zachowania przyrody Ostródy i okolic utworzono szereg jednostek ochrony przyrody, do których należą parki i rezerwaty przyrody. Wśród nich znajdują się:

• Park Krajobrazowy Wzgórz Dylewskich

  Park Krajobrazowy Wzgórz Dylewskich chroni urozmaicone i malownicze tereny położone w obrębie najwyższej części Garbu Lubawskiego. Odznaczają się one zróżnicowaną rzeźbą terenu, walorami widokowo-krajobrazowym, bogactwem flory i fauny oraz wartością historyczno-kulturową. Park leży na terenie gmin: Ostróda, Lubawa, Dąbrówno i Grunwald. Jego powierzchnia wynosi 7151,2 ha. jego otuliny zaś 14 882,6 ha. W obrębie Parku funkcjonują trzy pomniejsze rezerwaty: „Jezioro Francuskie”, „Rzeka Drwęca” i „Dylewo”, a także uroczyska: Dylewo i Klonowo. Wytyczono tu ścieżki dydaktyczne („Góra Dylewska” i „Uroczysko Napromek”), trasy narciarskie i szlaki piesze (Szlak Grunwaldzki). Park prowadzi również działalność edukacyjną, organizując warsztaty przyrodnicze.
  Szata roślinna Parku zdominowana jest przez lasy liściaste i mieszane. Występuje tu 750 gatunków roślin. Do tych objętych ścisła ochroną należą m.in.: cis pospolity, wierzba borówkolistna, bluszcz pospolity, pióropusznik strusi, widłak goździsty, widłak jałowcowaty, widłak torfowy, widłak wroniec, orlik pospolity, grzybienie białe, grążel żółty, rosiczka okrągłolistna, lilia złotogłów, kruszczyk szerokolistny, podkolan biały, storczyki czy gnieźnik leśny. Również w świecie zwierząt znajdziemy ponad 265 gatunków, w tym 168 objętych ochroną. Są wśród nich szczególnie cenne motyle, ptaki: orlik krzykliwy, derkacz, żuraw, zimorodek, dzięcioł, a także ssaki: jeż wschodni, ryjówka aksamitna i malutka, wydra, gronostaj, łasica i muflony.

• Rezerwat przyrody Dylewo

  Rezerwat leśny o powierzchni 9,46 ha, położony na wschodnim zboczu Góry Dylewskiej i utworzony celem ochrony lasu liściastego w typie buczyny pomorskiej, z ponad stuletnim drzewostanem oraz stanowisk rzadkiego pióropusznika strusiego. Wśród drzew rezerwatu dominuje buk, jawor, modrzew europejski, dąb bezszypułkowy, świerk pospolity.

• Rezerwat Jezioro Francuskie

  Rezerwat faunistyczny o powierzchni 13,64 ha, położony na stoku Góry Dylewskiej. Jego centrum stanowi Jezioro Francuskie i przyległe lasy. Rezerwat utworzono celem ochrony stanowisk wierzby borówkolistnej i buczyny pomorskiej z ponad 160-letnim drzewostanem. Na obszarze tym dominują gatunki takie jak: buk, grab, dąb, brzoza, osika, a także wawrzynek wilczełyko, turzyce, wełnianki, rosiczka czy torfowce. Jest to również dom dla wielu gatunków zwierząt, do których należą: sarny, jelenie, dziki, lisy, borsuki, wiewiórki, ptaki: drozdy, dzięcioły, sikory, gady: żmija zygzakowata, zaskroniec, padalec oraz wiele gatunków ryb i bezkręgowców.

• Rezerwat Sosny Taborskie

  Leśny rezerwat przyrody o powierzchni 77 ha, położony w gminie Łukta. Został utworzony celem ochrony ponad dwustuletniego drzewostanu sosnowego z ekotypu taborskiego. Gatunek ten od wieków uchodzi za niezwykle cenny surowiec budowlany. Jego drewno jest jednym z najlepszych na świecie i wykorzystane było do budowy obiektów najwyższej klasy. W rezerwacie znajduje się przygotowana dla turystów ścieżka dydaktyczna z tablicami informacyjnymi.

• Rezerwat przyrody „Jezioro Czarne”

  Rezerwat przyrody o powierzchni 9,28 ha, położony w nadleśnictwie Miłomłyn. Został utworzony w celu ochrony rzadkiej rośliny probylin jeziorny.

• Rezerwat przyrody „Rzeka Drwęca”

  Rezerwat faunistyczny założony w celu ochrony środowiska przyrodniczego rzeki Drwęcy, stanowiącej miejsce tarła wielu gatunków ryb, w tym pstrąga, łososia, minoga rzecznego i troci. Swym zasięgiem rezerwat obejmuje rzekę, jeziora przepływowe (Jez. Drwęckie i Ostrowin) i dopływy Drwęcy w ich dolnym biegu. Ze względu na duże zanieczyszczenie ze strony siedlisk ludzkich na obszarze obserwuje się zanik naturalnych tarłowisk.