Ratusz.

Budowla w stylu gotyckim, położona w centrum części rynku orneckiego. Został wybudowany w 1351 na miejscu dawnego domu kupieckiego. Obecny kształt budynku pochodzi z okresu lat 1376-1389. Konstrukcyjnie jest to budynek murowany z liczną zendrówką. W XV wieku został obudowany murowanymi budami, które w 1614 roku uzyskały status domków budniczych. Zbudowany jest na planie prostokąta. Jego dach wieńczy wielokrotnie odnawiana ośmioboczna wieżyczka barokowa z galeryjką. W hełmie wieży zaś umieszczono najstarszy na Warmii dzwon z 1384 roku.

Kościół parafialny św. Jana Chrzciciela.

Kościół w stylu gotyckim, zbudowany w latach ok. 1350 - 1370, z inicjatywy biskupa Hermana z Pragi. Ceglana, czteroprzęsłowa bazylika z niewyodrębnioną częścią prezbiterialną i z wieżą od zachodu. W XV w. dobudowano kaplice boczne, z malowniczymi, zdobnymi szczytami. Budowla należy do najbardziej interesujących obiektów sakralnych na Warmii. Wielokrotnie ulegał zniszczeniom w wyniku wojen i pożarów, w tym w czasie wojen krzyżackich okresu 1519-1525. Pod koniec XIX wieku przeprowadzono gruntowny remont kościoła. Na wyposażenie wnętrz składają się m.in. zabytki takie jak: ołtarz główny z 1744, żyrandol z 1576, barokowe ołtarze boczne (św. Elżbiety Węgierskiej, św. Katarzyny Aleksandryjskiej, Serca Pana Jezusa), ambona z 1744. Przy filarach: ołtarz NMP Różańcowej z 1761 roku, ołtarz św Józefa. Na uwagę zasługuje również gotycki krzyż z XV wieku, mosiężny lawaterz, gotyckie malowidła ścienne (m.in. Koronacja Marii z końca XIV w.), a ponadto liczne malowidła z XV w.

Cerkiew prawosławna św. Mikołaja.

Pierwotnie kościół ewangelicki wybudowany w latach 1829-1830 z wieżą wzniesioną w latach 1905-1906. Po 1945 został przekazany wyznawcom prawosławia. Wnętrza zaadaptowano wówczas do potrzeb liturgii prawosławnej, przebudowano ołtarz, ustawiono ikonostas. Wcześniejszy ołtarz barokowy połączony jest z kazalnicą, zakupiony z jednego z kościołów katolickich.

Kaplica Jerozolimska

Budowla z 1829 roku z barokowym wyposażeniem wnętrza - m.in. ołtarz. Na ścianach znajdują się zabytkowe obrazy z XVII wieku, przedstawiające ukrzyżowanie i zdjęcie krzyża, a także obrazy ukazujące życie św. Marii Magdaleny oraz drewniane świeczniki z początku XIX stulecia. Położona jest na wzniesieniu zw. Wzgórzem Szubienicznym. Powstała na miejscu wcześniejszej kaplicy z początku XVII wieku.

Układ urbanistyczny miasta.

Układ miasta z rynkiem i ratuszem pośrodku, oraz licznymi kamieniczkami zabytkowymi dookoła rynku i w jego okolicy. Kamienice pochodzą z okresu XVII – XIX wieku.

Klasztor Katarzynek z XVI wieku.

Klasztor nadany został siostrom katarzynkom w 1583 roku. Wcześniej należał on do beginek – tercjarek franciszkańskich.

Pozostałości zamku biskupiego (piwnice) z XIV i XVI wieku.

Zamek biskupi stał na skarpie nad brzegiem Drwęcy w północno-zachodniej części miasta. Został wzniesiony w 1315 roku, na planie trapezu. Stanowił część fortyfikacji miejskich z trzema basztami. Na jego dziedzińcu stał trzykondygnacyjny budynek mieszkalny i wieża. Od miasta oddzielał go mur z bramą wjazdową. W XVI wieku obiekt odbudowano po zniszczeniach wojennych, a od zachodu dostawiono barokowy dom. Dziś znajduje się tu szkoła postawiona w 1890 roku w miejscu rozebranych budynków zamkowych. Zachowały się jedynie fragmenty piwnic zamkowych z ciekawymi sklepieniami.

Pozostałości murów obronnych z XIV wieku.

Spichlerz z XVIII wieku.